Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 458/15 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Rejonowy w Opatowie z 2015-10-16

Sygn. akt: I C 458/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 października 2015 r.

Sąd Rejonowy w Opatowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

Prezes SR Marcin Bąk

Protokolant:

protokolant sądowy Iwona Makuch

po rozpoznaniu w dniu 02 października 2015 r. w Opatowie

sprawy z powództwa J. O. (1)

przeciwko L. W. (1)

o zapłatę zadośćuczynienia

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od powoda J. O. (1) na rzecz pozwanego L. W. (1) kwotę 2417,00 zł (dwa tysiące czterysta siedemnaście złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt. I C 458/15

UZASADNIENIE

Powód J. O. (1) pozwem wniesionym w dniu 4 marca 2015 r (data nadania) domagał się zasądzenia od pozwanego L. W. (1) na swoją rzecz kwoty 30000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie jego dóbr osobistych, takich jak dobre imię, godność, szacunek oraz zasądzenia kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, iż pozwany L. W. (1) podczas wywiadu dla gazety (...) udzielonego w dniu 28 grudnia 2011 roku dziennikarce G. S. stwierdził, że J. O. (1) został skazany wyrokiem Sądu Apelacyjnego za rozerwanie pięć lat temu kopert z okręgu J. podczas wyborów samorządowych. Wywiad ten został opublikowany w dniu 2 stycznia 2012 roku, a stwierdzenie w nim zawarte jest nieprawdziwe.

W odpowiedzi na pozew z dnia 23 czerwca 2015 r. L. W. (1) wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w sytuacji ustanowienia przez pozwanego pełnomocnika procesowego.

Swoje stanowiska strony podtrzymały do końca procesu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 26 listopada 2006 roku odbyła się II tura wyborów na wójta w gminie T., w której startował L. W. (1), zgłoszony przez Komitet Wyborczy KWW (...). W tym czasie Przewodniczącym komisji wyborczej w T. był J. O. (1). W dniu 10 grudnia 2006 roku L. W. (1) wniósł do Sądu Okręgowego w Kielcach protest wyborczy przeciwko ważności wyborów na wójta (...) T. i postanowieniem z dnia 3 stycznia 2007 roku (sygn. akt: I Ns 378/06) Sąd Okręgowy w Kielcach stwierdził nieważność wyborów na wójta w gminie T., a także orzekł o przeprowadzeniu ponownych wyborów na wójta (...) T. w obwodzie nr (...) w J. od momentu ustalenia wyników głosowania w obwodzie nr (...) w J. poprzez ponowne przeliczenie głosów w tym obwodzie. Postanowienie to zostało zaskarżone przez L. W. (1) oraz L. W. (2). Postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2007 roku, sygn. Akt: I Acz (...) Sąd Apelacyjny w Krakowie zmienił w/w postanowienie Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 3 stycznia 2007 roku w ten sposób, że orzekł o przeprowadzeniu ponownych wyborów na Wójta (...) T. w Obwodzie nr (...) w J. począwszy od (...)tury w tym obwodzie. W pozostałym zaś zakresie Sąd Apelacyjny w Krakowie zażalenie L. W. (1) oddalił, natomiast zażalenie L. W. (2) oddalił w całości. W uzasadnieniu wskazano na uchybienia i naruszenia ordynacji wyborczej, popełnione przez (...) Komisję (...) w tym jej przewodniczącego J. O. (1). Polegały one m.in. na przekroczeniu zakresu kompetencji poprzez ponowne przeliczenie liczby głosów nieważnych oddanych w Obwodzie (...) w J., do czego (...) Komisja (...) nie była uprawniona, gdyż uprawnienie to zostało zastrzeżone tylko na rzecz (...) Komisji (...) Decyzje o otwarciu kopert z głosami nieważnymi i ponownym ich przeliczeniu podjął J. O. (1). Nadto wskazano, że podczas ponownego przeliczania głosów nieważnych spośród członków (...) Komisji (...) w J. nie była obecna Z. J., a nadto nieobecni byli także mężowie zaufania, którzy o tej czynności nie byli poinformowani. Podkreślono również, że pierwszy protokół głosowania sporządzony przez (...) Komisję był dokumentem i po sporządzeniu ponownego protokołu, ten winien być przekazany do depozytu (...) Gminy. Natomiast podjęcie decyzji o zniszczeniu tego protokołu uniemożliwiało ustalenie danych zawartych w tych protokołach, a w szczególności liczby oddanych głosów nieważnych. Jako niepokojąco również uznano i nie wytrzymujące krytyki zachowanie J. O. (1), który przed podjęciem decyzji o otwarciu kopert z głosami nieważnymi dał się wywołać przez uczestnika L. W. (3) na korytarz lokalu (...) i z nim rozmawiał. Charakter powyższych uchybień wskazywał, zdaniem Sądu, ze miały one treść na wynik wyborów na(...) gminy T.. Na skutek ponownych wyborów (...) Gminy T. został L. W. (1).

Pod koniec 2011 roku J. O. (1), działając jako pełnomocnik lokalnej grupy inicjatywnej, zebrał podpisy mieszkańców o przeprowadzenie referendum w sprawia odwołania L. W. (1) z funkcji wójta gminy T. i postanowieniem (...) wyborczego w K. II z dnia 22 grudnia 2011 roku postanowiono o przeprowadzeniu referendum gminnego w sprawie odwołania(...) gminy T., tj. L. W. (1), przed upływem kadencji. Ponadto w listopadzie 2011 roku J. O. (1), działając jako pełnomocnik Grupy (...) ds. (...), w piśmie zleconym do nadania w Urzędzie Pocztowym jako druk bezadresowy w obrocie krajowym, podnosił zarzuty o treści zniesławiającej pod adresem L. W. (1) oraz jego zięcia P. K., M. W. oraz F. Z.. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Opatowie z dnia 10 października 2012 roku w sprawie II K (...) J. O. (1) został skazany za przestępstwa z art. 212§ 1 kk na łączna kare grzywny w wymiarze 120 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 20 złotych. Orzeczono od niego nawiązkę na rzecz PCK w kwocie 1000 zł oraz podanie wyroku do publicznej wiadomości poprzez wywieszenie treści wyroku na tablicy ogłoszeń Urzędu (...) T.. Wyrok ten został utrzymany w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 17 kwietnia 2013 roku w sprawie IX Ka (...).

W dniu 28 grudnia 2011 roku, w związku ze zbliżającym się referendum, L. W. (1) udzielił wywiadu dla gazety (...), który przeprowadzała dziennikarka G. S.. W trakcie tego wywiadu L. W. (1) oświadczył, że J. O. (1) został skazany wyrokiem Sądu Apelacyjnego za rozerwanie pięć lat temu koperty z okręgu J. podczas wyborów (...) Wywiad ten został opublikowany w tygodniku W. (...) w dniu 2 stycznia 2012 roku. W rzeczywistości przeciwko J. O. (1) nie toczyło się żadne postępowanie karne w związku z otwarciem koperty z okręgu wyborczego nr 5 w J. i ponownym przeliczaniem głosów oddanych w tym okręgu podczas(...) tury wyborów na (...) gminy T. w dniu 26 listopada 2006 roku. W tym samym artykule zatytułowanym „(...) w T.”, opublikowano wywiad, którego udzielił oskarżyciel prywatny J. O. (1). W wywiadzie znalazły się zniesławiające zarzuty, które oskarżyciel prywatny formułował pod adresem L. W. (1) oraz innych osób związanych z wójtem. J. O. (1) udzielił również podobnego wywiadu dla Gazety (...). Na skutek wniesionego przez L. W. (1) w dniu 6 lutego 2012r. protestu (...) Sąd Okręgowy w Kielcach postanowieniem z dnia 8 lutego 2012 roku w Sprawie I Ns (...) nakazał m.in. J. O. (1) zamieszczenie w gazecie (...) przeprosin za rozpowszechnianie na temat L. W. (1) jako (...) Gminy T. nieprawdziwych informacji, które zostały zawarte w części artykułu opublikowanego w Wiadomościach (...) numer 1 z dnia 2 stycznia 2012 roku pod tytułem „(...) w T.” oraz w części artykułu opublikowanego w Gazecie (...) numer (...) z dnia (...) roku w artykule pod tytułem „(...) T.”. Postanowienie w tym zakresie zostało utrzymane w mocy postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 10 lutego 2012 roku w sprawie(...)). W związku z treścią opublikowanego artykułu, również J. O. (1) wystąpił w trybie wyborczym do Sądu Okręgowego w Kielcach przeciwko L. W. (1). W dniu 10 lutego 2012 roku L. W. (1) zadzwonił do G. S., przekazując jej, że w tekście w jednym miejscu jest pomyłka, bo chodziło o wybory (...), a nie (...). Poprosił G. S., żeby napisała oświadczenie o tej pomyłce, i żeby dopisała, w tym oświadczeniu, że nie został skazany, a to jest jej pomyłka. G. S. zgodziła się. Napisała oświadczenie z dnia 10.02.2012r., że oskarżony mówił o wyborach (...), a nie (...). Stwierdziła nadto, że pan O. został wskazany za winnego sfałszowania wyborów, a nie dostał wyroku skazującego. Zaznaczyła również w oświadczeniu, że żadna ze stron nie zgłosiła zastrzeżeń co do treści zawartych w artykule. Oświadczenie to zostało przedłożone do sprawy toczącej się z inicjatywy J. O. (1). Sprawa ta zakończyła się odrzuceniem wniosku z uwagi na niewłaściwy tryb postępowania. Następnie J. O. (1) wniósł w dniu 8.03.2012r. przeciwko G. S. prywatny akt oskarżenia o przestępstwo z art. 212 § 2 k.k. W trakcie prowadzonego postępowania G. S. przedstawiła odnaleziony plik z zapisem wywiadu udzielonego przez L. W. (1), z którego wynikało, że nie popełniła w tekście żadnej pomyłki. Prowadzone przeciwko G. S. postępowanie karne zakończyło się zawarciem pomiędzy nią a J. O. (1) ugody i umorzeniem postępowania postanowieniem Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 21 grudnia 2012 roku. W dniu 28.02.2012r. J. O. (1) wniósł powództwo przeciwko spółce (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. o zakazanie rozpowszechniania informacji przez gazetę (...) odnośnie rzekomego skazania go oraz o nakazanie przeprosin na łamach w/wym. gazety oraz zasądzenie na jego rzecz kwoty 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych. Wyrokiem z dnia 12 czerwca 2012 roku, sygn. akt: I C (...) Sąd Okręgowy w Kielcach zobowiązał w/w spółkę do przeproszenia J. O. (1) za zamieszczenie w numerze gazety z dnia 2 stycznia 2012 roku w artykule „(...) T.” jako fragmentu wypowiedzi (...) Gminy T. stwierdzenia, że J. O. (1) „pięć lat temu podczas wyborów parlamentarnych rozerwał kopertę z okręgu J., za co dostał wyrok skazujący” z jednoczesnym oświadczeniem, że podane informacje o otrzymaniu przez J. O. (1) wyroku skazującego są nieprawdziwe, a ponadto zasądził od w/wym. spółki na rzecz J. O. (1) kwotę 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia, oddalając powództwo w pozostałej części. Apelację od tego wyroku wniosła spółka (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. i wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 23 listopada 2012 roku (sygn. akt: I ACa (...)) wyrok ten został zmieniony w ten sposób, że oddalono powództwo J. O. (1) o zadośćuczynienie.

J. O. (1) wniósł przeciwko L. W. (1) prywatny akt oskarżenia, oskarżając w/wym. o to, że w numerze gazety (...) z dnia 13 lutego 2012 roku oraz na (...) Sp. z o.o. w dniu 8 lutego 2012 roku zamieścił nieprawomocne postanowienie Sądu Okręgowego w Kielcach I Wydział Cywilny sygn. akt: I Ns (...), którego treść pomówiła go o takie postępowanie, które mogło go poniżyć w opinii publicznej, tj. o przestępstwa z art. 212 § 2 k.k. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Ostrowcu Świętokrzyskim z dnia 29 kwietnia 2013 roku L. W. (1) został uniewinniony od popełnienia zarzucanych mu czynów. W dniu zaś 5 czerwca 2013 roku J. O. (1) zawiadomił organ postępowania przygotowawczego o popełnieniu przestępstwa z art. 231 § 1 k.k., mającego polegać na niedopełnieniu obowiązków i przekroczeniu uprawnień przez L. W. (1) jako wójta gminy T. oraz działających z jego upoważnienia osób pełniących funkcje publiczne w (...) Gminy T., zajmujących się sprawami majątkowymi poprzez niedopełnienie procedur przetargowych związanych z realizacją remontu mostu na rzece K. w miejscowości C. i działaniu tym samym na szkodę interesu publicznego (...) T. oraz o popełnieniu przestępstwa z art. 231 § 1 k.k. i art. 296 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 kk., mającego polegać na niedopełnieniu obowiązków i przekroczeniu uprawnień przez L. W. (1) jako wójta gminy T. oraz działających z jego upoważnienia osób pełniących funkcje publiczne w (...) Gminy T., zajmujących się sprawami majątkowymi, poprzez nadużycie udzielonych im uprawnień i przez nieuzasadnione okolicznościami pogodowymi potwierdzenie wykonania prac związanych z odśnieżaniem dróg znajdujących się na terenie (...) T. w okresie od stycznia do marca 2011 roku, co miało spowodować straty w wysokości 36.000 zł na szkodę (...) T.. Postanowieniem z dnia 29 czerwca 2013 roku Prokurator Prokuratury Rejonowej w Opatowie odmówił jednak wszczęcia śledztwa w tych sprawach - wobec braku znamion czynu zabronionego.

L. W. (1) prywatnym aktem oskarżenia wniesionym przez J. O. (1) w dniu 11 września 2012r. został oskarżony o to, że w grudniu 2011 roku w wywiadzie dla gazety (...) stwierdził, że pokrzywdzony J. O. (1) pięć lat temu podczas wyborów samorządowych rozerwał kopertę z okręgu J., za co dostał wyrok skazujący, podczas gdy jest to nieprawdą, tj. o przestępstwo z art. 212 § 2 k.k. Na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Kielcach w sprawie IIX K 261/13 postępowanie karne przeciwko L. W. (1) zostało warunkowo umorzone na okres próby 1 roku, ponadto Sąd nakazał oskarżonemu L. W. (1) przeprosić oskarżyciela prywatnego J. O. (1) poprzez zamieszczenie na trzeciej stronie gazety (...) dnia” w terminie 3 dni od uprawomocnienia się wyroku przeprosin czcionką Times N. (...) następującej treści ”przepraszam oskarżyciela prywatnego J. O. (1) za niezgodną z prawdą wypowiedź z dnia 28 grudnia 2011 r. udzieloną podczas wywiadu dla gazety (...), który to wywiad został opublikowany w dniu 2 stycznia 2012 r., że został on skazany wyrokiem Sądu Apelacyjnego za rozerwanie 5 lat temu koperty z okręgu J. podczas wyborów (...)”. Na skutek wniesionej przez L. W. (1) apelacji Sąd Okręgowy w Kielcach zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchylił obowiązek przeproszenia J. O. (1) na łamach gazety, w pozostałej zaś części wyrok utrzymał w mocy.

/Dowód: okoliczności bezsporne, akta XII K (...) Sądu Rejonowego w Kielcach/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o okoliczności bezsporne.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Powód J. O. (1) w toku niniejszego postępowania domagał się od pozwanego L. W. (1) zadośćuczynienia w kwocie 30000,00 zł z tytułu naruszenia jego dóbr osobistych takich jak dobre imię, godność, szacunek. Naruszenie dobra osobistego powoda polegało na tym, że L. W. (1) w dniu 28 grudnia 2011 r. w wywiadzie udzielonym dla gazety (...), który został opublikowany w dniu 2 stycznia 2012 r. pomówił J. O. (1) o to, że został on skazany wyrokiem Sądu Apelacyjnego za rozerwanie 5 lat temu koperty z okręgu J. podczas wyborów samorządowych, podczas gdy jest to nieprawdą, czym poniżył go w opinii publicznej.

Wyrokiem z dnia 19 listopada 2013 roku w sprawie XII K (...) Sąd Rejonowy w Kielcach postępowanie karne wobec oskarżonego L. W. (1) warunkowo umorzył na okres próby 1 (jednego) roku oraz zobowiązał oskarżonego do przeproszenia J. O. (1) poprzez umieszczenie na trzeciej stronie gazety (...) dnia” przeprosin. Następnie Sąd Okręgowy w Kielcach w sprawie IX Ka (...)wyrokiem z dnia 16 czerwca 2014 roku zmienił zaskarżony wyrok XII K (...) w ten sposób, że uchylił obowiązek przeproszenia J. O. (1) poprzez umieszczenie stosownych przeprosin w gazecie (...) dnia”.

Zgodnie z art. 23 k.c. dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny (art. 24 k.c.).

Jak wynika z przytoczonych przepisów polskie prawo nie przewiduje zamkniętego katalogu dóbr chronionych prawnie. Tym niemniej aby dochodzić zadośćuczynienia za ich naruszenie, nie wystarczy samo wskazanie zdarzenia, które spowodowało to naruszenie, ale także powód musi wskazać jakie konkretnie dobra osobiste zostały naruszone. Przy wyjaśnianiu istoty dóbr osobistych i związanych z nimi praw osobistych dominujący jest pogląd wskazujący, iż przy ocenie czy doszło do naruszenia dóbr osobistych decydujące znaczenie ma nie tyle subiektywne odczucie osoby żądającej ochrony prawnej, ile to jaką reakcję wywołuje w społeczeństwie to naruszenie (Wyrok Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 4 grudnia 2013 r. I C 2139/13, LEX nr 1545114).

W niniejszej sprawie zostało przeprowadzone postępowanie karne, zakończone warunkowym umorzeniem postępowania karnego. Zatem wyrok zapadły w sprawie XII K (...) nie jest wyrokiem skazującym i w związku z tym Sąd nie jest związany jego rozstrzygnięciem w toku niniejszej sprawy na zasadzie art. 11 k.c. Zważyć jednak należy, iż Sąd przyjął ustalenia dokonane przez Sąd Rejonowy w Kielcach w sprawie XII K (...) za prawdziwe i uznał, iż doszło do naruszenia dóbr osobistych powoda, których ochrony powód domaga się w toku niniejszego postępowania.

Zgodnie z art. 448 k.c. w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. Niemniej jednak Sąd nie ma obowiązku zasądzenia zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c w każdym przypadku naruszenia dóbr osobistych (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 kwietnia 2006 r., II PK 245/05). Zadośćuczynienie przewidziane w art. 448 k.c. jest roszczeniem samodzielnym, niezależnym od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia dobra osobistego (wyrok SN z 16 kwietnia 2002 r., V CKN 1010/00, OSNC 2003 nr 4, poz. 56). Oznacza to, iż osoba, której dobra osobiste zastały naruszone ma pełną swobodę wyboru roszczenia, z którym wystąpi przeciwko podmiotowi, który naruszył te dobra. Dopuszczalna jest zatem kumulacja poszczególnych środków ochrony dóbr osobistych przewidzianych w art. 24 i 448 k.c. Brak jest jakichkolwiek kryteriów szczegółowych określających relacje pomiędzy roszczeniami przysługującymi na wypadek naruszenia dóbr osobistych. Rolę moderatora pełni tu sąd i jego ocenie ostatecznie pozostawiona zostaje zarówno celowość skorzystania z konkretnego środka, jak również sposób, w jaki ma on być zastosowany. Należy mieć jednak na uwadze, iż ochrona dóbr osobistych środkami niematerialnymi jest niezależna od winy naruszyciela (wyrok SN z 12 grudnia 2002 r., V CKN 1581/00, OSNC 2004 nr 4, poz. 53); jedyną przesłanką ich zastosowania jest bezprawność działania. Natomiast bezprawność nie wystarcza do zasądzenia odpowiedniego zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. Przepis ten nie może być bowiem interpretowany w oderwaniu od zasad rządzących odpowiedzialnością cywilną oraz systemem ochrony dóbr osobistych. Wskazuje na to usytuowanie art. 448 k.c. w tytule VI księgi trzeciej k.c. "Czyny niedozwolone". Generalną zasadą odpowiedzialności przyjętą w kodeksie cywilnym w odniesieniu do czynów niedozwolonych jest zaś odpowiedzialność na zasadzie winy. Odpowiedzialność oparta na ryzyku lub zasadach współżycia społecznego jest dopuszczalna tylko, gdy została wyraźnie przewidziana w treści przepisu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2002 r., V CKN 1581/00, OSNC 2004, nr 4, poz. 53; wyrok Sądu Najwyższego z 27 października 2004 r., IV CK 135/04; wyrok Sądu Najwyższego z 17 września 2004 r., V CK 69/04). Sąd orzekający może bowiem, ale nie musi przyznać zadośćuczynienia (wyrok SN z 12 grudnia 2002 r., V CKN 1581/00, OSNC 2004 nr 4, poz. 53; wyrok SN z 16 kwietnia 2002 r., V CKN 1010/00, OSNC 2003 nr 4, poz. 56). Wynika to zarówno z treści art. 448 k.c. ("sąd może"), jak i z funkcji zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych. Roszczenie wynikające z art. 448 k.c. nie powinno być bowiem traktowane jako mające charakter lub choćby tylko aspekt penalny. Jego rola polega wyłącznie na zapobieżeniu trwania naruszenia i możliwego do osiągnięcia złagodzenia skutków negatywnych doznań, wynikających z naruszenia dóbr osobistych. Dlatego oceniając zarówno możliwość zasądzenia jak i wysokość odpowiedniej sumy pieniężnej, sąd musi wziąć pod uwagę kompensacyjny - a nie represyjny - charakter zadośćuczynienia (wyrok SN z 16 kwietnia 2002 r., V CKN 1010/00, OSNC 2003 nr 4, poz. 56; wyrok SN z 11 października 2002 r., I CKN 1032/00, wyrok SN z 27 września 2005 r., I CK 256/05). Z powyższego wynika, iż obok udowodnienia winy po stronie naruszyciela, do zasądzenia zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. konieczne jest uwzględnienie całokształtu okoliczności faktycznych sprawy (wyrok SN z 16 kwietnia 2002 r., V CKN 1010/00, OSNC 2003 nr 4, poz. 56). Sąd musi każdorazowo ocenić, czy spełnione są przesłanki do uwzględnienia tego środka ochrony dóbr osobistych. Podstawą odmowy zastosowania środka przewidzianego w art. 448 k.c. może być np. nieznaczny rozmiar krzywdy (wyrok SN z 11 października 2002 r., I CKN 1032/00, Lex nr 78885; wyrok SN z 12 grudnia 2002 r., V CKN 1581/00, OSNC 2004 nr 4, poz. 53), przebaczenie sprawcy, niewłaściwe zachowanie poszkodowanego (wyrok SN z 16 kwietnia 2002 r., V CKN 1010/00, OSNC 2003 nr 4, poz. 56). Zdaniem Sądu Najwyższego istotny jest również rodzaj naruszonego dobra (wyrok SN z 16 kwietnia 2002 r., V CKN 1010/00, OSNC 2003/4/56). Ciężar gatunkowy poszczególnych dóbr osobistych nie jest bowiem jednakowy i nie wszystkie dobra osobiste zasługują na jednakowy poziom ochrony za pomocą środków o charakterze majątkowym. Sąd Najwyższy podziela poglądy orzecznictwa i doktryny, w świetle których takie dobra jak życie, wolność, zdrowie i dobre imię stanowią dobra szczególne i podlegają wzmożonej ochronie (wyrok SN z 16 kwietnia 2002 r., V CKN 1010/00, OSNC 2003 nr 4, poz. 56). Przekłada się to zarówno na możliwość zasądzenia zadośćuczynienia w konkretnej sprawie, jak i na jego wysokość. Ponadto, sąd musi zbadać nasilenie złej woli oraz celowość zastosowania tego środka (wyrok SN z 12 grudnia 2002 r., V CKN 1581/00, OSNC 2004 nr 4, poz. 53). Musi również odpowiedzieć na pytanie, czy nie będzie właściwe ograniczenie się do środków niemajątkowych. Należy również podkreślić, iż pozostawienie uznaniu sędziowskiemu zasądzania odpowiedniej sumy pieniężnej ma zapobiegać nadużywaniu art. 448 k.c. (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 kwietnia 2006 r. II PK 245/05).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt omawianej sprawy stwierdzić należ, iż zadośćuczynienie za naruszenie dóbr osobistych J. O. (1) w związku z podaniem nieprawdziwych informacji podczas wywiadu udzielonego w dniu 28 grudnia 2011 r. dla gazety (...) przez L. W. (1) nie jest zasadne. Z art. 23 k.c. i art. 24 k.c wynika, iż ochrona dóbr osobistych może być realizowana za pomocą różnych środków, które mogą mieć zarówno charakter niemajątkowy, jak i majątkowy. Zarazem art. 448 k.c. stanowi , iż w razie naruszenia dobra osobistego, Sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiedną sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. Sąd nie ma obowiązku zasądzenia zadośćuczynienia w razie przyjęcia iż naruszenie dobra osobistego nastąpiło. W ocenie Sądu w niniejszej sprawie wystarczające byłoby przeproszenie powoda przez pozwanego. L. W. (1) na rozprawie w dniu 2 października 2015 roku zeznał, iż obecnie chciał przeprosić powoda za swoją wypowiedź, albowiem nie chciał go urazić i był gotów ogłosić swoje przeprosiny w tygodniku „(...) (...)”. Powód oświadczył, iż „nie chce przeprosin od pozwanego i nie wyraża zgody na zawarcie ugody, aby przeprosiny zapadły w wiadomościach (...)”. Ponadto powód domagał się zadośćuczynienia i jak sam zeznał na rozprawie w dniu 2 października 2015 r. „kwota 30000,00 zł ma stanowić karę dla pozwanego, aby nie naruszał w przyszłości dóbr osobistych”. W tym miejscu zważyć należy, iż zadośćuczynienie ma na celu pełnić funkcję kompensacyjną – stanowi finansową rekompensatę uszczerbku, który powstał u osoby poszkodowanej wskutek zdarzenia wywołującego szkodę. Zadośćuczynienie nie jest karę, lecz sposobem naprawienia krzywdy, rozumianej jako cierpienie psychiczne i fizyczne, czyli negatywne uczucia przeżywane w związku ze zdarzeniem. Jego celem jest przede wszystkim złagodzenie tych cierpień.

Zgodnie z art. 6 k.c. to na powodzie spoczywał ciężar dowodu, w szczególności co do wykazania winy pozwanego jak również wykazania rozmiaru krzywdy celem uzasadnienia wysokości należnego zadośćuczynienia. Zgodnie z poglądem zawartym w Wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 7 kwietnia 2015 r. I ACa 1443/14 „wszelkich rozważań o naruszeniu lub stanie zagrożenia należy dokonywać pod kątem skutków, jakie wywołuje ono w świecie zewnętrznym”. W tym miejscu wskazać należy, iż powód nie udowodnił, że w związku z czynem pozwanego poniósł szkodę oraz jakich rozmiarów ta szkoda miałaby nastąpić, co więcej zeznał, że sam wypisał się ze stowarzyszenia, a „powodem rezygnacji z działalności w stowarzyszeniu nie było oświadczenie pozwanego”, nie wykazał zatem aby zaprzestanie działalności politycznej było spowodowane pomówieniem go przez L. W. (1). Ponadto sytuacja majątkowa powoda nie uległa zmianie.

Ubocznie już tylko podnieść należy, iż strony niniejszego postepowania pozostają w konflikcie.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, iż zadośćuczynienie byłoby niewspółmierne z krzywdą jakiej doznał powód oraz niecelowe.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w pkt. I wyroku.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art.98 § 1 i § 3 k.p.c. Na koszty procesu złożyły się opłata od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika adwokata T. B. w kwocie 2400 zł zgodnie § 6 pkt 5 rozp. Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2015 r, poz. 616.)

ZARZĄDZENIE

1.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć powodowi J. O.

2.  Akta przedstawić za 21 dni

Dnia 27 października 2015 r.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Ewa Modras
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Opatowie
Osoba, która wytworzyła informację:  Marcin Bąk
Data wytworzenia informacji: